ALİ KUŞÇU VE UNKÛDÜ’Z-ZEVÂHİR

Dilin metafizik ilkesini oluşturan vaz‘ kavramı, Arap dilbiliminin özellikle lafız, mana ve delalet gibi önemli unsurları arasındaki ilişkiyi anlamlandırmada kilit rol oynar. Tüm dilbilim alanlarının ilkesini teşkil eden vaz‘ kavramının oynadığı bu kilit rol, ona dair tartışmaların bağımsız bir literatür olarak ortaya çıkmasına neden olur. Bu konuda birçok dilci tarafından çeşitli eserler telif edilmiş olmakla birlikte literatürün dönüm noktasını oluşturan eserlerden biri şüphesiz Ali Kuşçu’nun Unkûdü’z-Zevâhir adlı eseridir.

Daha çok matematik ve astronomi alanındaki çalışmalarıyla tanınan Ali Kuşçu, Fatih Sultan Mehmet’in teşvikiyle yazdığı ve vaz‘ kavramını derinlikli bir biçimde ele aldığı Unkûdü’z-Zevâhir’de bu kez dilci kimliğiyle karşımıza çıkıyor. Ali Kuşçu’nun bu yönünün çoğunlukla göz ardı edildiğini savunan Abdullah Yıldırım Ali Kuşçu ve Unkûdü’z-Zevâhir’de, Unkûdü’z-Zevâhir odağında Kuşçu’nun dilbilim alanında yaptığı çalışmalara ve dilbilimci yönüne dikkat çekerek müellifin, eserinde konu edindiği vaz‘ tartışmalarını yeniden gözler önüne seriyor.