Bâb-ı Âli’den Uzakta

Osmanlı Devleti’nde diplomatik dönüşüm III. Selim döneminde mütekabiliyet esası benimsenerek Avrupa’da daimî ikamet elçiliklerinin kurulmasıyla başlamıştı. Batılı usuller takip edilerek diplomasiyi modernleştirme çabaları reisülküttaplıktan Hariciye Nezareti’ne geçilmesi, Divan-ı Hümayun kalemleri ile Bâb-ı Âli Tercüme Odası’nın yanına yeni birimlerin eklenmesi ve diplomat kadrosunun genişletilmesiyle devam etti. Osmanlılar Avrupa’da nasıl bir imaja sahip olduklarını görmek, bir cihan devletine yakışır şekilde temsil edilmek, aynı zamanda da yaşanan gelişmelerden hızla haberdar olmak istiyorlardı. Bunun içinse ihtisas sahibi diplomatlardan oluşan kurumsal bir yapıya ihtiyaçları vardı.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son asrında Hariciye Nezareti’nin yaşadığı köklü dönüşümün izini süren Bâb-ı Âli’den Uzakta, Osmanlı diplomasisinin temel aktörlerini mercek altına alıyor. Kitapta yurt dışı temsilciliklerinde büyükelçi, maslahatgüzar, başkonsolos, ataşe, müsteşar ve müfettiş gibi görevlerde bulunan diplomatların toplumsal kökenleri, eğitim hayatları ve mesleki kariyerleri detaylıca inceleniyor. Bir yandan kurumsallaşan Osmanlı Hariciyesi’nin portresi çizilirken diğer yandan devletin her kademesinde uygulanmaya çalışılan modernleşme atılımının profesyonel bir diplomat grubunu ortaya çıkarmadaki etkileri sorgulanıyor.

Bâb-ı Âli’den Uzakta, okuruna imparatorluğun dışa açılan yüzünün perde arkasındaki siyasi, kültürel ve sosyo-ekonomik dinamiklere dair ayrıntılı bir araştırma sunuyor.